Fotografia Produktowa – Jak Zrobić Zdjęcia Produktów, Od Czego Zacząć?

Jak wykonać zdjęcia produktowe typu packshot, czyli produkt na neutralnym tle. Fotografia produktowa w domowych warunkach i przy minimalnej ilości sprzętu. Wpis ten jest skierowany do początkujących osób, ale przedstawione tu zasady i techniki są wykorzystywane również przez profesjonalistów.  Jednak w przypadku profesjonalnej fotografii najważniejsza jest pełna kontrola, w związku z tym wykorzystuje się wiele więcej sprzętu zwłaszcza oświetleniowego. Nie mniej ogólne zasady i sposoby postępowania są takie same.
Fotografia produktowa jest bezpośrednio związana z handlem, zwłaszcza dzisiaj, kiedy większość zakupów dokonywana jest przez internet. Jeśli coś chcesz sprzedać, musisz to pokazać potencjalnym klientom. Do tego służą zdjęcia produktowe – packshoty. 

Jakie powinny być zdjęcia produktowe?

Sprzedając przez internet, czy to na aukcji, czy w sklepie internetowym, najważniejsza jest prezentacja produktu. Zdjęcia takie muszą być poprawne technicznie, czyli odpowiednio naświetlone. Powinny prezentować rzeczywiste kolory i naturalny niezniekształcony obraz.
Aby obraz nie był zniekształcony, najlepiej stosować dłuższe ogniskowe 50mm i więcej. Jeśli posiadasz tylko obiektyw szerokokątny lub fotografujesz smartfonem, odsuń aparat od produktu i utrzymuj go w centrum kadru. Gotowe zdjecie bedzie trzeba wykadrować, ale dzięki temu produkt nie będzie zniekształcony.

Aby zachować naturalne kolory, trzeba odpowiednio ustawić balans bieli. Jeśli fotografujesz w raw-ach będziesz mógł to skorygować w postprodukcji. Do właściwego zarządzania kolorami, przydatny jest próbnik koloru. Jednak dla potrzeb domowych, wystarczy szara kartka, a nawet biała kartka.
Podczas fotografowania, warto się też upewnić, czy w produkcie albo na tle nie odbijają się jakieś kolorowe powierzchnie, jak szafki, czy kolorowe ściany. 
Jeśli coś się odbija, najlepiej jest to zasłonić czarną powierzchnią, tak zwaną zastawką. Może to być czarna blenda, czarny brulion, albo jakiś czarny materiał. 
Co to znaczy, że zdjęcie powinno być prawidłowo naświetlone? Ogólnie chodzi o to, by światła (najjaśniejsze części przedmiotu) nie były przepalone, a szczegóły w cieniach były widoczne. Jeśli korzystasz ze światła ciągłego, ekspozycje wstępnie możesz ustawić przy pomocy szarej karty, a później wprowadzić korekty, jeśli będą wymagane. 
W przypadku światła błyskowego wykonujesz kilka zdjęć testowych, do momentu uzyskania właściwej ekspozycji. Można użyć też światłomierza, ale to dodatkowe wyposażenie, a wykonanie zdjęć testowych zajmuje tylko chwilę.
 
Mocne kontrasty często fajnie wyglądają i ja również lubię takie zdjęcia, jednak w typowych zdjęciach produktu – packshotach nie są one pożądane. Lepiej sprawdza się tu równomierne, dość “płaskie” oświetlenie. Artystyczne zabiegi, zarówno podczas fotografii, jak i obróbki nie są tu wskazane. 

Ustawienia ekspozycji – wyjaśnienie

Fotografując produkty korzystaj z ustawień manualnych ekspozycji. Jeśli pracujesz ze światłem stałym, możesz korzystać z preselekcji przysłony, ale i tak lepiej pozostać przy manualnych ustawieniach. Jeśli jednak zdecydujesz się na prace w trybie preselekcji przysłony, pomiar światła najlepiej ustawić na punktowy i dokonywać go na produkcie.
 

Przysłona

W fotografii produktowej ważne jest, aby głębia ostrości obejmowała cały produkt. Dlatego pracujemy na przysłonach rzędu f9 – f16. Wyższych raczej bym unikał. Jeśli głębia ostrości będzie zbyt mała, trzeba wykorzystać technikę focus stackingu (ale o tym innym razem).

ISO

Najlepiej jest stosować najniższe natywne ISO, czyli przeważnie ISO 100. Jeśli będziesz miał za mało światła i nie da się tego rozwiązać wydłużeniem czasu naświetlania, ani mocą / ilością lamp, wtedy trzeba zwiększyć ISO. Postaraj się jednak, aby były to możliwie niskie wartości.
 

Czas naświetlania

W przypadku światła ciągłego:

Jeśli do oświetlania używasz światła ciągłego, to właśnie czasem naświetlania będziesz regulował ekspozycję. Niezbędne będzie tu zastosowanie statywu.

W przypadku światła błyskowego:

Czas naświetlania ustawiamy na najkrótszy czas synchronizacji błysku. Zwykle będzie to 1:200 lub 1:250s. Właściwą wartość dla twojego aparatu znajdziesz w instrukcji.
 

Moc lamp błyskowych

Oświetlając produkt światłem błyskowym, to właśnie regulując moc błysku, będziemy ustawiać właściwą ekspozycję.
 
Więcej o różnicach pomiędzy oświetleniem ciągłym, a błyskowym można przeczytać w artykule Światło Ciągłe, a Błyskowe – Które Wybrać? Światło Ciągłe, a Błyskowe – Które Wybrać?

Co będzie potrzebne

Zakładam, że masz już aparat z obiektywem i statyw. Bez statywu też sobie poradzisz, stawiając aparat np. na stole, ale jednak wygodniej będzie pracować ze statywem.
 

Oświetlenie: 

Omówię tu jak wykonać zdjęcia produktowe z jedną i dwiema lampami.
Do oświetlania można użyć zarówno lampy studyjnej, jak i systemowej, a nawet lampki biurkowej.
Przyda się również jakiś dyfuzor np. parasolka, softbox, dyfuzor z blendy, itp
Odbłyśnik – najlepiej biały – może to być biała blenda, brulion, biała sztywna kartka.
Opcjonalnie lustro.

Pierwszy Sposób Fotografowania produktów

Produkt na białym stoliku, ściana jako ewentualne tło. Oświetlenie jedna lampa.
Tłem będzie biały blat stołu, płyta akrylu itp. ogólnie biała połyskliwa powierzchnia, która pozwoli uzyskać naturalne odbicie.  Oczywiście białe tło, można uzyskać nawet na czarnej błyszczącej powierzchni ale o tym może innym razem. Dodam tylko że założeniem było że produkt będzie się znajdował na białym tle, jednak jeśli chcesz możesz użyć kolorowego tła.
Produkt ustawiamy na blacie i oświetlamy go lampą z softboxem lub przez dyfuzor. Jeśli nie możesz użyć softboxu ani dyfuzora, światło z lampy możesz odbić od białej powierzchni. Przykładowe zdjęcia wykonane były przy użyciu lamp błyskowych. W przypadku światła ciągłego postępujemy analogicznie, trzeba tylko być świadomym wpływu światła zastanego.

Pierwsze zdjęcie: lampa studyjna z softboxem. Drugie zdjęcie lampa reporterska + panel dyfuzyjny (z blędy 5w1). Produkt ustawiony na białej płycie.

Potencjalne problemy

Zbyt duży kontrast pomiędzy oświetloną stroną, a zacienioną. W takim przypadku trzeba użyć dodatkowego światła. Jego źródłem może być albo druga lampa, albo odbłyśnik. W przykładowym zdjęciu kontrast jest na akceptowalnym poziomie, ale dla zilustrowania rozwiązania dołożyłem biały odbłyśnik. Pozwoliło to jeszcze bardziej rozświetlić cienie. Należy jednak pamiętać ze zróżnicowanie tonalne pomiędzy stronami produktu, pozwala zachować wrażenie jego trójwymiarowości na zdjęciu.

Zastosowanie odbłyśnika pozwoliło rozjaśnić zacienioną stronę. Rożnica jest doskonale widoczna zwłaszcza na prawej stronie pieńka (zdj. poniżej).

Linia horyzontu

Na zdjęciu może być widoczna linia horyzontu, czyli krawędź stołu. Rozwiązaniem może być odsunięcie produktu jak najdalej od krawędzi. Dzięki temu, znajdzie się ona poza głębią ostrości. 
Jeśli mimo rozmycia nadal będzie na tyle wyraźna, by wpływać na odbiór zdjęcia, można zmienić kąt fotografowania, aby krawędź w ogóle nie była widoczna. Zmiana kąta, wpłynie też oczywiście na wygląd produktu.
Dobrym rozwiązaniem, kiedy nie chcemy zmieniać kąta jest zastosowanie większego blatu (podłoża), który wypełnia cały zakres widziany przez aparat. Oba rozwiązania pokazuję na rysunku poniżej (tak wiem nie umiem rysować 😉 ).  Czerwona linia obrazuje możliwość powiększenia blatu.
Linię horyzontu można również usunąć w  postprodukcji.

Idealnie białe tło

Kolejnym problemem w tej metodzie może być uzyskanie białego tła. Jeśli jednak przedmiot nie jest biały lub jasnoszary, to kontrast pomiędzy produktem, a tłem będzie wystarczający, aby produkt prezentował się odpowiednio. 
Jeśli jednak, chcemy uzyskać idealnie białe tło:
*Możemy uzyskać idealne tło w postprodukcji szparując produkt.
*Możemy użyć dodatkowej lampy, która będzie oświetlała tylko tło. Niezależne oświetlenie produktu i tła, daje dużo więcej swobody i usprawnia pracę.
*Jeśli dysponujemy tylko jednym źródłem światła, możemy skupić się na “wypaleniu” tła, a produkt oświetlać światłem odbitym. Sam produkt trzeba odsunąć od tła, a do odbijania światła użyć lustra lub srebrnego odbłyśnika. Sama metoda jest dość prosta, ale pociąga ze sobą kilka potencjalnych problemów i prawdopodobnie wymagałaby dłuższego omówienia. 

Pierwsze zdjęcie: oryginalne z widoczną linią horyzontu. Drugie zdjęcie szparowane.

Drugi Sposób Fotografowania produktów

Produkt na cykloramie z brystolu. Oświetlenie – jedna lampa.
Kolejnym, dość popularnym sposobem jest fotografowanie produktu na cykloramie. W przypadku małych przedmiotów, będzie to po prostu biały papier, wygięty w łagodny łuk. Dzięki temu, na zdjęciu nie będzie widać “horyzontu”, a tło będzie wyglądać, jakby nie miało końca.
 
Lampę możemy ustawić tak jak poprzednio, czyli z boku, pod kątem do aparatu. Tym razem nie uzyskamy naturalnego odbicia, a na zdjęciu pojawi się cień przedmiotu.
Jeśli stosujemy duży dyfuzor, cień będzie miał miękkie krawędzie i nie będzie zbyt intensywny. Jeśli jednak cień jest zbyt kontrastowy, można go rozjaśnić, stosując odbłyśnik.
 
Drugi sposób ustawienia lampy, to zawieszenie jej nad produktem, a najlepiej nad całą cykloramą. Takie ustawienie sprawia, że ewentualny cień, znajdzie się pod produktem, czyli w miejscu, w którym nie odwraca uwagi od samego produktu. 
Jeśli przy tym ustawieniu oświetlenia, pojawią się zbyt mocne cienie na samym produkcie, wyeliminować je można, stosując białe odbłyśniki. Czasami wystarczy położyć białą kartkę przed produktem, oczywiście tak by nie była widoczna w kadrze.
Ten sposób oświetlenia pozwala również uzyskać ciekawsze efekty niż tylko produkt na białym tle. Przesuwając oświetlenie do przodu można uzyskać ściemnianie tła od jego górnej krawędzi (zdj. poniżej). Można również stosować kolorowe tła.

Zamiast zawieszać lampę z softboxem nad produktem, możesz ustawić lampę obok produktu (poza kadrem), a jej światło odbić od blendy (koniecznie białej), a nawet od sufitu. Poniższe zdjęcie pokazuje takie rozwiązanie. Żółte linie pokazują jak światło odbija się od białej blendy. W czasie zdjęć blendę po prostu przytrzymywałem nad cykloramą.

 

Potencjalne problemy

Idealnie białe tło

Jeśli jednak chcemy uzyskać idealnie białe tło:
*Możemy uzyskać idealne tło w postprodukcji szparując produkt.
*Możemy zwiększyć moc lampy i przesunąć ją do tyłu, aby nie przepalić produktu. Najprawdopodobniej nie rozwiąże to jednak całkowicie problemu.
*Możemy zwiększyć moc lampy do momentu wypalenia tła. a następnie zneutralizować jej wpływ na produkt. stosując nad nim małą zastawkę.
 

Wysokie produkty są przepalone w swojej górnej części

*Rozwiązaniem będzie tak jak poprzednio, zastosowanie małej zastawki nad produktem.

Trzeci Sposób Fotografowania produktów

Tafla szkła, ściana jako tło. Oświetlenie – dwie lampy.
Fotografowanie na tafli szkła jest popularnym sposobem, który pozwala uzyskać białe tło, przy jednoczesnym braku odbić i cienia rzucanego przez produkt. Oczywiście odbicia występują, jednak przy intensywnie oświetlonym tle są niewidoczne. 
Tym razem do oświetlenia będą potrzebne dwie lampy. Da się wykorzystać tą metodę z jedną lampą, ustawiając ją jak przy pierwszym sposobie. Jednak, aby wykorzystać w pełni możliwości jakie daje ta metoda, wygodniej jest pracować z dwoma źródłami światła. 
 
Jedna lampa oświetla produkt, druga tło.
 
Produkt można oświetlić tak samo, jak w pierwszym sposobie. Jeśli wystąpi zbyt duży kontrast pomiędzy oświetloną stroną, a zacienioną, najlepiej użyć odbłyśnika do jej rozświetlania.
 
Do oświetlenia tła nie potrzeba dyfuzora. Światło lampy będzie się odbijało od ściany. Lampę trzeba ustawić na tyle daleko od tła, aby równomiernie oświetla cały kadr. Moc lampy natomiast, metodą prób, ustawiamy tak, by tło było wypalone.
 
Potencjalnym problem jest widoczność krawędzi szklanej tafli. 
Wyeliminować ten problem można, stosując dużą taflę szkła, w której krawędź będzie poza zakresem ostrości. 
Drugi sposób to zmiana kadru. Trzeba fotografować pod takim kątem, aby ta krawędź była niewidoczna.
 
Omówione tu trzy metody fotografowania produktów, pozwolą na samodzielne wykonanie prostych zdjęć produktowych. Do zastosowań domowych wystarczy jedna lub dwie lampy, a przy odrobinie wprawy, można osiągnąć naprawdę satysfakcjonujące efekty. 
 
Jeśli coś wymaga dodatkowych wyjaśnień, to napisz mi o tym w komentarzu.